Er is in ons land vrijwel niemand van (laten we zeggen)
tussen de twintig en de dertig die niet een kompositie van
Lennaert Nijgh en Boudewijn de Groot als een kostbaar stukje
jeugdsentiment koestert. De "geheimtaal" waarin deze twee
zich uitdrukten werd zo goed begrepen dat sommige mensen nu
niet willen aannemen dat het echt voorbij is, de tijd van de
Nederlandstalige hits die het peil van Manuela en haar Zeven
Zonen verre ontstegen. Dat mag blijken uit de belangstelling
die het publiek ruim drie jaar na het opbreken van de samen-
werking tussen Nijgh en De Groot aan de dag legt voor de
dubbel-elpee "Vijf jaar hits", die langzaam maar zeker goud
aan het worden is.
De vraag naar kreaties van de absoluut niet meer weg te denken
nationale "leermeester" bleef echter toenemen en nam op den duur
zo'n omvang aan dat een LP met hoogtepunten uit zijn oeuvre niet
uit kon blijven. Medio 1969 werd deze lustrumsamenstelling
uitgebracht op twee LP's onder de titel "Vijf jaar hits". De
reaktie op het uitbrengen van dit album bleek enorm en wisselde
over de toonbanken van de platenhandelaren in een té-gek
tempo van eigenaar. Maar al te duidelijk bleek dat velen persé
niet wilden begrijpen dat het inderdaad met het "goede Nederlandse
lied" gebeurd was. Dat kon en mocht eenvoudig niet en toen
Boudewijn, inmiddels producer voor Phonogram, samen met zijn
collega Tony Vos, die destijds al
zijn platen produceerde, nog eens orde op zaken stelde, kwamen zij
tot de verrassende konklusie dat een niet te verwaarlozen aantal
werken van Nijgh/De Groot op de eerste samenstelling
(inmiddels - medio '73 - voor de verkoop van meer dan 100.000
eksemplaren via "Goud" en "Platina", "Platina met Diamanten"
geworden) ontbraken.
De idee, een tweede album samen te stellen, ontstond al snel en
het klinkende resultaat verscheen in mei 1973 onder de titel
"Dubbel Twee".
[Boudewijn:] "Het authentieke Nederlandse chanson
wordt hier eigenlijk nauwelijks beoefend en gewaardeerd. Alleen
uit pioniersoverwegingen interesseer ik me voor dit genre."
Nu, tien jaar later, plukken velen anderen de volrijpe vruchten
van zijn gepionier; hij is niet meer alleen, zoals hij zelf antwoordt
op de vraag wat er in die tien jaar veranderd is. "Het Nederlandstalige
lied is een markt geworden." En verrassend genoeg heeft hij zelf een
belangrijk aandeel van die markt in handen weten te houden. Alleen de
lp 'Nacht en ontij' haalde geen
oplage van meer dan 25.000 exemplaren, alle andere (een slordige tien
in getal) gingen daar ruim overheen en
'Voor de overlevenden', 'Vijf jaar hits',
en 'Hoe sterk is de eenzame fietser'
kwamen zelfs dik boven de 50.000 uit, wat in Nederland wordt beloond
met platina. [...]
Was je niet verrast door het feit dat toen je met
'De eenzame fietser'
terugkwam weer zo'n grote respons van de kant van het publiek
kwam, nadat je tenslotte zo'n tijd 'weg' was geweest...
[Boudewijn:] "In zekere zin niet, omdat in die tijd dat
ik weg was ze die verzamelelpees uitbrachten, vooral de eerste, die
dubbelelpee 'Vijf jaar hits', heeft vreselijk goed verkocht... zodat
er ook snel een tweede dubbelelpee
kwam, die ook veel verkocht. Dat waren dus aanwijzingen dat ik noch
aan populariteit noch aan bekendheid ingeboet had... integendeel
zelfs. Dus als zodanig was het succes van
'De eenzame fietser' niet zo'n
verrassing. Ik was in zoverre natuurlijk wél verrast dat
die plaat het óók zo goed deed, hij had net zo goed
veel minder kunnen verkopen... wel misschien goud of zo, 25.000...
maar er zijn er nu 80.000 van verkocht en dat is dan natuurlijk
een aantal waar je blij verrast over bent."
Na z'n gloriejaren - het is dan 1972 - verklaarde De Groot
doodleuk dat het allemaal niets was geweest. "De hitparade,
een Edison, volle
zalen, het zou eigenlijk een erg diepe indruk op me hebben moeten
maken. Achteraf bekeken is die hele periode helemaal langs me heen
gegaan. Ik heb er weinig van geleerd en nauwelijks bruikbare
indrukken opgedaan." Intussen zijn er van z'n elpee 'Vijf jaar hits'
250.000 stuks verkocht. Dat is toch niet helemaal niets.
Boudewijn werd de reus in de nederlandstalige 'kleinkunst'.
Meer nog: voor velen in de Lage landen betekende hij wat Bob Dylan
was voor de Anglosaksische wereld en hij was een introduktie tot
een internationaal (protest-)songrepertoire met liedjes als
'Welterusten meneer de president' en
'Er komen andere tijden'. Maar dat zijn
repertoire in zijn geheel bij een gigantisch aantal mensen zeer
dierbaar was en is, bewees vooral zijn L.P. 'Vijf jaar hits', een
dubbelalbum waarvan sinds de release in 1972 ruim 250.000 exemplaren
verkocht werden. Alle lievelingen van het publiek staan er dan ook
op: 'Meisje van zestien',
'Welterusten meneer de president',
'Het Land van Maas en Waal',
'Testament',
'Meester Prikkebeen', enz...
Met Meisje van zestien
maakte Boudewijn de Groot zijn definitieve doorbraak. Hij was te
zien op alle belangrijke festivals in Nederland en Vlaanderen en in
een gestaag tempo verscheen de ene na de andere hitsingle en elpee.
Voor de Overlevenden en
Vijf jaar Hits brachten het maar liefst tot platina en diamant.
Andere platen werden bekroond met goud. Nadat hij in 1968 was
uitgeroepen tot Nederlands populairste zanger, trok hij zich een
aantal jaren terug uit de 'showbusiness'.
