bron: NL Deze Week
transcriptie: Daniël (v2003-05-12)

JOKE, DE GROTE LIEFDE VAN LENNAERT NIJGH...

Ze heet Joke en komt uit Haarlem. Ze woonde in De Waag en verhuisde naar Engeland. En ze is de Grote Liefde van de vorige week overleden Lennaert Nijgh. Hoe leuk is het om de muze van een tekstdichter te zijn, en in liedjes voor te komen die miljoenen Nederlanders na aan het hart liggen? 'Bedriegen ligt nu eenmaal in jouw stijl, je hebt je in 't geheim aan mij geschonken, maar 't is toch wel beneden alle peil...'

In oktober schreef Lennaert Nijgh in zijn vaste column in het Haarlems Dagblad: '...Maar mijn persoonlijke leven had een heel andere wending genomen, ik proefde voor het eerst de échte liefde. Met Joke, het blonde meisje uit de Haarlemse Waag. En Bo (Boudewijn de Groot, red.) en ik hadden onze eerste echte hits: Meisje van Zestien en Welterusten Mijnheer De President. Daar kwam Claus dan ook nog eens bij. Het was allemaal een beetje veel, als u begrijpt wat ik bedoel.'
     Lennaert Nijgh schreef dit naar aanleiding van het overlijden van prins Claus. 'Daar kwam Claus dan ook nog eens bij' verwijst naar de komst van prins Claus naar ons land. Het is één van de weinige keren dat 'Joke' ter sprake komt, het meisje dat hem inspireerde tot de meeste romantische liedjes over de Onbereikbare en De Grote Liefde. Joke is ook het Meisje In Engeland, van de lp die in 1973 de comeback betekende van Rob de Nijs. Lennaert Nijgh schreef de teksten, Boudewijn de Groot zorgde voor de muziek van de plaat In De Uren Van De Middag, waarop ook Jan Klaassen De Trompetter, Malle Babbe en De Avond staan. Het laatste nummer (Ik Geloof In Jou En Mij) is recent door De Groot zelf opgenomen.
     In De Uren Van De Middag staat voor een belangrijk deel in het teken van Joke: de titel is ontleend aan de eerste regels van het lied Meisje In Engeland: 'Dit is misschien geen lied voor jou, dit is misschien te laat geschreven. Maar ik bleef hier in dit land van kou, en waar ben jij gebleven?' Joke bleef in Engeland en Nijgh heeft altijd gezegd: 'Als we 70 zijn, gaan we trouwen.' Ooit hadden ze een relatie, maar op basis van wat hij er in zijn teksten over schrijft, is het moeilijk na te gaan hoe het werkelijk is gegaan...
     Het is wel intrigerend om te lezen wat Lennaert en Boudewijn er zelf over naar buiten hebben gebracht. In een artikel uit 1966, naar aanleiding van de lp Voor De Overlevenden, beschrijft Nijgh hoe hij met de tekst van Beneden Alle Peil ('Prinsheerlijk lig je in een anders bed en maakt hem met je lichaam dwaas en dronken, wat in geen enkel opzicht jou belet achter zijn rug om weer naar mij te lonken') bij Boudewijn de Groot aankwam. Nijgh schrijft: 'Heeft Boudewijn de tekst tot zich genomen, dan velt hij zijn oordeel. Of hij zegt: 'Ja, zozo. Zeer zeker' of 'Dit zing ik niet.' Is het laatste het geval, dan ontvouwt zich een verhit debat tussen de zanger en de tekstschrijver (aangeduid met hun koosnaampjes Bo en To, red.) meestal in deze geest:
Bo: Dit kan niet, To. Zoiets doet een vrouw niet.
Ik: Maar Joke deed het bij mij wel.
Bo: Joke is een trut.
Ik: Jij hebt geen mensenkennis. Jij bent getrouwd. Jij maakt nooit iets mee in dat nette huwelijkje van je.
Bo: Joke is een trut.'

Lennaert Nijgh had aan vrouwen geen gebrek, maar Joke bleef altijd een verhaal apart, zijn grote inspiratiebron. Hij droeg een dichtbundel aan haar op en hij wilde dat ze meewerkte aan de film waar hij mee bezig was, maar waar niet veel van terechtkwam. 'En vriendinnen? Ach, ze zijn er bij de vleet. Maar de Liefde met 'n hoofdletter is voor Lennaert Nijgh een heel ander hoofdstuk. Een probleem dat zijn diepste wezen beroert. De naam van het probleem is bekend. Zij heet Joke. Zij zal straks, als de camera gaat lopen, scriptgirl zijn.'
     In een interview vertelde Boudewijn de Groot ooit over Joke. 'Zijn eerste grote liefde. Toen heeft-ie een mooie tijd gehad met dat meisje. Een periode van groot geluk, dat heeft enorm op hem ingewerkt. Dat werkt nu nog steeds bij hem door. Eerst de rozengeur en maneschijn en toen het uitraakte, heeft-ie er ook nog enorm op geleefd. Toen is alles tegen gelopen, ook op het gebied van de film. Daar heeft hij een hele tijd enorme klachten over gehad. Hij woont nog steeds thuis. Hij heeft, behalve toen hij met dat meisje was, altijd in dat milieu gezeten. Hij vindt het rustig thuis, geen sores. Hij leeft in twee werelden.'
     Vorige week leeft Lennaert Nijgh beide werelden verlaten. Na een kort ziekbed stierf hij, 57 jaar oud. In zijn mooiste lied, Tegen Beter Weten In, schreef hij:

Wanneer ze zeggen:
Eens wordt alles liefde,
en eens dan worden alle mensen één,
en er is geen einde aan het laatste einde,
er is alleen een eeuwig nieuw begin,
dan zal ik daar onmiddellijk in geloven,
tegen beter weten in.




Gegenereerd door DVEGEN 3.2 op 2004-10-09
email