bron: Haagsche Courant
transcriptie: Daniël (v2003-05-20)

NECROLOGIE | LENNAERT NIJGH 1945-2002

Romanticus tegen beter weten in

door
Richard Stekelenburg

'Testament', 'Land van Maas en Waal', 'Meneer de President!','Meester Prikkebeen', 'Meisje van zestien'... Het zijn teksten van Lennaert Nijgh die in het geheugen van minstens één hele generatie zitten vastgebakken. En dan zijn dit alleen nog maar de titels uit de jaren zestig. Het is teveel om op te noemen.
Het was zomer 1962 en Lennaert Nijgh was 17 toen hij zijn eerste stap zette in de net geopende Waagtaveerne in Haarlem, waar Cobi Schreijer een combinatie van oud-Hollandse liedjes, Franse chansons, het poppenspel van Rien en Maaike Baartmans, kaarslicht en wijn serveerde. De Waag zou uitgroeien tot meer dan een knusse huiskamer met wijn en muziek. De taveerne werd een belangrijk onderdeel van de internationale folkscene en een springplak voor jong talent. Ook Boudewijn de Groot hield er zijn eerste, schuchtere, optredens met de teksten van Lennaert Nijgh.
Nee, ze zouden nooit in de hitparade komen, hadden Lennaert en Boudewijn besloten. De doorbraak kwam er desondanks toch, in 1965, met 'Meisje van zestien', een vertaling van Charles Aznavours 'Une enfant'. 'Ze woonde in een villawijk, haar ouders waren stinkend rijk...' Ach, lieve tijdgeest. Lennaert en Boudewijn werden er met de lp's 'Voor de overlevenden' en 'Picknick' hier te lande de belangrijkste vertolkers van - de Nederlandse Lennon & McCartney. Met dit verschil dat Lennaert geen basgitaar speelde en ook niet zong.
Lennaert Nijgh schreef alleen. Niet louter liedjes, ook een roman ('Tobia'), musicals (waaronder 'De Engel van Amsterdam' voor Jasperina de Jong), kerstverhalen voor het Haarlems Dagblad en natuurlijk was er zijn wekelijkse column, waarin hij zijn lezers berichtte over zíjn Haarlem, z'n kater Meneer, het goede schip De Jonge Jacob en over de talloze herinneringen die er bij hem opkwamen. Maar het sterkst tot de verbeelding spreken toch vooral zijn liedteksten. Hij schreef ze allang niet meer alleen voor Boudewijn, maar ook voor Astrid Nijgh, zijn eerste vrouw, voor Adèle Bloemendaal, Ramses & Liesbeth, Fred Piek, Rob de Nijs en voor wie al niet. Opvallend is dat zijn vertolkers daarmee mochten doen wat ze wilden. Als het ei gelegd was, was het ei gelegd, was Nijghs opvatting. Daarna moest het maar zelf kuiken worden. Nijgh: "Als ik schrijf, heb ik alles in mijn hoofd: orkesten, gitaren, alles. (...) Ik hoor de melodie. Maar op het moment dat Boudewijn, of iemand anders, daar een andere melodie bij maakt, dan ben ik de mijne vergeten." Aan de teksten zelf werd ook niet zelden gesleuteld. Er zijn nogal wat liedjes beroemd geworden in een vorm die soms sterk afweek van Nijghs eigen origineel. Maar ook daar zat hij niet zo mee. Al was de oervorm natuurlijk wel de beste, vond hij.
Twee jaar geleden zijn Nijghs teksten gebundeld in het boek 'Ik doe wat ik doe' (uitgeverij Nijgh & van Ditmar), iets waar hij enorm trots op was. Hij zag het als een blijk van erkenning, misschien wel van even grote importantie als zijn benoeming tot Ridder in de Nederlandse Leeuw in 1999 - en dáár was hij verguld mee! Dat zijn werk nooit literaire erkenning had gehad, stak Nijgh, en terecht. Want hij was een meesterlijk stilist en probeerde het hele scala aan vormen uit waarin liedteksten te gieten zijn. Hij schreef protestliederen ('Meneer de President'), dromerige sfeerbeelden ('Het Spaarne', 'De Roos'), zeemansliederen ('De razende bol'), liefdesgedichten ('Meisje in Engeland', 'Naast jou'), humoristische teksten ('Het strand') en rederijkersballades ('Pastorale').
Bladerend door 'Ik doe wat ik doe' doet 't beeld op van de onrustige zwerver, de zoekende dromer 'voor wie 't geluk toch altijd harder liep'. Lennaert trouwde en scheidde drie keer - met en van Astrid Nijgh, Anja Bak (de huidige vrouw van Boudewijn de Groot) en zangeres Josee Koning. Lennaert Nijgh zou zijn hele leven onrustig verder zoeken. Die zoektocht leverde een rijk en mooi oeuvre op, dat de tand des tijds voorlopig wel zal weerstaan.




Gegenereerd door DVEGEN 3.2 op 2004-10-09
email