De tweede Hollandse Jan in Willy van Hemerts "Dynastie der Kleine Luyden", de steenhouwer Jan Jansz. (1296-1355), wordt gespeeld door de tekstdichter Lennaert Nijgh. Het is zijn debuut als acteur.
"Of eigelijk toch niet," vertelt hij. "Ik heb eens een rolletje gespeeld op het scherm, en daaraan heb ik deze rol te danken. Een toevalligheid die aan het onwaarschijnlijke grenst. Het is tien jaar geleden. Ik werd gevraagd voor een gastrolletje bij een Haarlemse toneelvereniging. Ik had net eindexamen gedaan. Ze hadden een jonge jongen nodig. Die hadden ze zelf niet. We wonnen met dat stuk een landjuweel of zoiets, ik weet het niet helemaal meer: het is een grijze vlek in mijn geheugen, en toen kregen we een uitnodiging van de NCRV het stuk op de tv te spelen. Bob Löwenstein, van de "Boerin in Frankrijk", had de tv-regie, en diens toenmalige scriptgirl Fredje Koster herinnerde zich mij nog en heeft mij aanbevolen bij Willy van Hemert. Waar gebeurd."
Lennaert Nijgh is vooral bekend
als tekstdichter (hij wordt liever niet tekstschrijver genoemd:
dat is een copy-writer, vindt hij, een wasmiddelenman). Hij
schrijft en schreef "het goede, inhoudsvolle, artistiek
verantwoorde Nederlandse lied" (Wim Ibo) voor zijn schoolvriend
Boudewijn de Groot, voor de herrezen Rob de Nijs en voor zijn
zingende ex-echtgenote Astrid (Nijgh). Binnenkort verschijnt een
verzamelbundel van zijn liedteksten.
Er staan er 80 in.
Vooral "Het Land van Maas en Waal". En toen werd ik steeds sterker door die stroom meegetrokken. Maar ik bleef bezig met drama. Een speelfilm zie ik voorlopig niet zitten, en misschien wordt dat nooit iets, maar ik wil op dramatisch gebied iets gaan doen. Dat idee is hier," wijst op zijn kuivende haardos, "steeds door blijven woelen." Hij werkt momenteel aan een musical, ter gelegenheid van het zevenhonderdjarig bestaan van Amsterdam volgend jaar. Jasperina de Jong krijgt de hoofdrol. Het wordt een co-produktie van Lurelei en de Stichting Nederlandse Opera.
"Ik móét die kant uit. Daarom heb ik ja gezegd tegen Van Hemert. Ik wilde ervaring opdoen, ook als acteur. Ik heb die rol niet gezien als een leuke kans in de keuken te kijken. Ik heb het zo goed mogelijk gedaan, maar ik ben geen acteur en ik pretendeer dat ook niet te zijn. Als ik gekraakt word, dan kan me dat daarom weinig schelen. Het was een gave ervaring. Ik heb gemerkt hoe moeilijk acteren is, want je hebt de routine en de technische middelen niet van een beroepsacteur".
Lennaert heeft verder een boek over de geschiedenis van Willy's Kleine Luyden geschreven. Een boek dat enigszins los staat van de serie. "Ik heb er een eigen werkstuk van gemaakt. Geen literatuur, maar boeiende - hoop ik - lectuur. Ik moest vaak veel uitvoeriger zijn dan Willy. Zo'n Hoekse en Kabeljauwse Twisten bijvoorbeeld zijn alleen te begrijpen als je ze in Europees verband plaatst. Het rommelde toen overal. Maar daar kan je in een tv-serie niet aan beginnen. Een veldslag is ook te duur".
Lennaert hoopt dat Van Hemert
de serie kan voltooien, (14 of 15 delen: de kleine Jannen
gevolgd tot in het heden), dan kan hij zelf zijn triologie
schrijven. Het eerste boek, dat deze
maand nog verschijnt, gaat namelijk maar tot het zesde deel;
anders zou het te dik en duur worden. Van Hemert heeft er
voorlopig zeven klaar. Als de kijkcijfers niet bar tegenvallen,
mag hij doorgaan.
Er spelen volgens mij onzindelijke motieven mee. Het gaat niet om de serie maar om Willy. Wat hij doet en wil, dat kan niet in Nederland. Het drama heeft hier steeds gesukkeld. Het monumentale en heroïsche ligt ons niet. We hebben wel liefde voor het kleine, voor details, en we preken graag. Daarom hebben we uitstekend cabaret. Maar het grootscheepse wordt gewantrouwd. Grote vertellers dulden we ook niet. Jan de Hartog is niet voor niets weggevlucht. In een van zijn boeken vertelt hij over Zuiderzeevissers die, als ze in een andere haven zijn, 's avonds een dorpsverteller huren, die dan de Leugenaar genoemd wordt. We zijn een didactisch volkje".
|
|
